Yaz için tatil planı yapan herkes şimdilerde 30 Mart 2017 itibariyle booking.com'un neden kapatıldığını anlamaya çalışıyor. Her birimiz son yıllarda tatil planı yapmak için o kadar çok alıştık ki Booking.com'a, şimdi ne yapacağımızı bilemiyoruz. Haksız rekabet gerekçesiyle TÜRSAB (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği) tarafından açılan dava sonucu, Hollanda menşeli Booking'in Türkiye'deki faaliyetleri durduruldu. Peki gerçekten

Booking.com neden kapatıldı?

Karar siyasi mi? Booking.com üzerinden bu yaz için yapılan otel rezervasyonları ne olacak? Türkiye'den yurtdışı otel rezervasyonu yaptırabilecek miyiz? Tamam Booking.com kapandı ama tatilciler olarak en uygun fiyata konaklama ve kredi kartsız yurtdışı otel rezervasyonu imkanı bulabilecek miyiz? Booking.com haricindeki yurtdışı otel rezervasyon siteleri var mı? Aklınızdaki tüm soruların yanıtlarını yazımızda sizlere sunuyoruz. İşte Booking.com gerçeği...

Son yıllarda yurt içi veya yurt dışı tatil planı yapıp da Booking.com üzerinden otel fiyatlarına bakmayanımız neredeyse yok denecek kadar azdır. Ama yine de bilmeyenler için öncelikle Booking.com'un nasıl bir hizmet sunduğunu kısaca özetleyelim. Booking, online platform üzerinden Türkiye'de veya dünyanın herhangi bir ülkesinde konaklama karşılaştırmaları ve ücretsiz rezervasyon yapmamıza imkan sağlayan elektronik bir seyahat acentesidir. Daha kısa deyimle online rezervasyon portalı diyebiliriz. Buraya kadar her şey tüketiciler için gayet iyi. Hatta birçok konaklama tesisi için de bu sistemin uygun olduğu konusunda kimsenin itirazı olmaz. Buradaki sorun aslında geleneksel ticaret ile elektronik ticaretin pastadan pay kapma savaşıdır.

TÜRSAB, BOOKING.COM İLE İLGİLİ NEYE İTİRAZ EDİYOR?

TÜRSAB, Booking.com'un Türkiye'de, Türk vatandaşlarına, Türkiye sahillerindeki otelleri satmasına itiraz ediyor. Çünkü TÜRSAB'a bağlı acenteler (geleneksel), Booking.com'un konaklama tesislerine yaptığı odaları bizden daha ucuza satamazsın (otellere doğrudan gelen müşterilere bile) baskısı ve müşterilerine en iyi fiyat imkanı sunması ile rekabet edemez duruma geldiler. Türkiye'de geleneksel yapının elektronik, online dünyaya ayak uyduramamasının bir sonucu da diyebiliriz. Tabi ki burada TÜRSAB'ı ve temsil ettiği acenteleri suçlamamamız söz konusu olamaz. Zaten İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin verdiği karar da haklılıklarını ortaya koyuyor. Ayrıca Booking.com'un Türkiye'deki faaliyetleri için (ki ciddi bir ticari gelir söz konusu) vergi vermemesi de ayrı bir konu. Google, Facebook gibi Booking.com'un da Türkiye'deki kazançlarını vergilendirmesi daha doğru olurdu. Ama bu tüketiciler olarak bizleri çok ilgilendiren bir konu değil.

Bizi ilgilendiren kısmı, şimdi Booking.com nesli, tatil planını neye göre yapacak, bu iş nasıl olacak? TÜRSAB bu davayı açmadan önce cep telefonundan dünyayı keşfe çıkmış olan bizleri, kendine çekmek için herhangi bir çalışma yapmamasını eleştirebiliriz. Çünkü geleneksel rezervasyon sistemini yani bir acenteye gidip konaklama için rezervasyon yaptırmayı daha önce hiç yapmamış bir nesil söz konusu. Ve bu nesil tatil yapmaya karar verdiğinde, gideceği bölgedeki tüm tesislerin fiyatlarını, rezervasyon durumunu hemen cep telefonundan görmek, daha önce tesiste konaklayanların yorumlarını ve değerlendirmelerini baz alarak, bütçesine göre en uygun tesise rezervasyonunu ücretsiz olarak yapmak istiyor. Maalesef geleneksel acenteler de böyle bir hizmet söz konusu değil. Bu şekilde hizmet vermeye çalışsalar da Booking.com'un hizmet kalitesine maalesef ulaşabilen yok.

TURİZM SEKTÖRÜ ETKİLENİR Mİ?

Aslında TÜRSAB, bu davayı turizm sektörünü korumak için açtı. Ancak kaş yapayım derken, göz çıkarmış da olabilir mi? İşte şu aralar sektörün en büyük sorunlarından biri de bu. Belki büyük otel zincirleri bu açığı kapatabilirler. Ancak butik otel, pansiyon gibi küçük işletmeler için Booking.com çok iyi bir acenteydi. Çünkü dünyanın bir ucundaki müşteriye ulaşmak için herhangi bir tanıtım çalışması için bütçe ayırmaları söz konusu değil. Komisyon üzerinden müşteri çeken Booking.com, işletmecilere göre en aktif ve etkili çözüm ortaklarından biri. Booking.com'a benzer faaliyet gösteren platformlar olsa da, bu şekilde aktif çalışan ve memnuniyet sağlayan başka bir alternatif şimdilik bulunmuyor. Bu yüzden faaliyetlerinin durdurulması 2016 sezonunu çok iyi geçirmeyen, 2017 sezonuna umutla bakmak isteyen turizmciler için kara haber gibi gündeme düştü.

BOOKING KOMİSYON YÜKSEK Mİ?

Genelde yüzde 15 gibi yüksek bir komisyonla çalışılmasına rağmen Booking.com, geleneksel acentelere göre daha fazla müşteri getirdiği için durum işletmecileri rahatsız etmiyordu. Ayrıca sistemde oda fiyatlarını yine işletmeciler belirliyordu. Tabi booking.com'un en uygun fiyat için işletmeleri zorlaması dışında. Ayrıca yüzde yüz gerçek yorumlar nedeniyle Booking.com, turizm sektöründeki işletmelerimizi belli oranda disipline de etmişti. Tabi bu olumsuz yorumların ücreti karşılığında siteden silinebildiğini şuraya bir dip not olarak koyalım. Sonuç olarak artı ve eksi yönlerini teraziye koyarsak Booking.com, işletmeciler için faydalı bir site diyebiliriz.

BOOKING.COM BENZERİ SİTELER

Daha önce de belirttiğimiz gibi, TÜRSAB böyle bir hamle yapmadan önce davayı kazanırsak işletmelerimize böyle bir platform nasıl sunarız diye düşünmesi gerekirdi. Hatta düşük komisyonlu böyle bir sistem, tüketiciler tarafından da olumlu karşılanabilirdi. Tabi bunun uluslararası ayağını kurmak imkansız olmasa da pek kolay değil. Peki booking.com benzeri siteler nelerdir, bilmeyenler daha önce kullanmayanlar için aşağıya bazılarını sıralayalım:

• expedia.com
• hotels.com
• otelz.com
• trivago.com
• hotelhunter.com
• agoda.com
• ctrip.com

Bunların içinden sadece otelz.com yerli. Booking.com'un faaliyetlerini Türkiye'de durdurması tabi ki tüketicileri diğer sitelere yönlendirdi. Ancak TÜRSAB'ın başlattığı bu sürecin ilerleyen süreçlerde diğer sitelere de sıçraması söz konusu olabilir. Buradan da anlaşılacağı üzere önümüzdeki günlerde daha uzunca bu konu gündemimizden düşmeyecek.

BOOKING'IN KAPATILMA KARARI SİYASİ Mİ?

Konuyla ilgili CNNTürk'e açıklama yapan TÜRSAB Genel Sekreteri Çetin Gürcün, Booking.com'un Hollanda menşeli olması nedeniyle Türkiye'deki faaliyetlerinin durdurulması kararı verildiği iddialarına yönelik, "Bunlarla hiç alakası yok. Bu dava 2015 yılında açıldı. O zaman Türkiye ile Hollanda'nın ilişkileri lale gibiydi. Mahkeme haksız rekabet nedeniyle booking.com'un faaliyetlerini durdurma kararı aldı" dedi.

OTEL REZERVASYONU OLANLARIN AKIBETİ NE OLACAK?

Booking.com'dan yapılan açıklamada, "Bir elektronik ticaret ve teknoloji şirketi olarak, Türk müşterilerin tüm dünyadan konaklama karşılaştırma ve rezervasyonları yapmalarını şeffaf ve kolay bir platformda sunarak pazarda sağlıklı bir rekabetin oluşmasına katkıda bulunuyoruz" denildi. Ayrıca mevcut rezervasyonlarla ilgili kullanıcıların herhangi bir sorun yaşamayacağı ancak bundan sonra kullanıcıların booking.com üzerinden Türkiye rezervasyonlarını yapamayacakları, yurtdışındaki otellere rezervasyon yaptırabilecekleri ifade edildi.

BOOKING.COM TÜRKİYE'DE TEKRAR FAALİYETLERİNE BAŞLAR MI?

Booking.com'un böyle bir mahkeme kararı varken tekrar Türkiye'de faaliyetlerine başlaması yakın zamanda söz konusu değil gibi. PayPal'dan sonra, Booking.com'u da uzun süre özleyeceğiz gibi. Hatta mahkeme kararı üzerine Türkiye'de hizmetlerine son veren Booking.com'a önümüzdeki süreçte erişimin BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) tarafından engellenmesi de söz konusu olabilir. Bu da booking.com üzerinden yurt dışı rezervasyonu yapmak isteyen bizleri daha da sıkıntıya sokabilir.

Şu an booking.com üzerinden Türkiye'deki otellere rezervasyon yapmak istediğiniz de "Bulunduğunuz ülkeden Türkiye'deki tesisler için rezervasyon yapmak şu an ne yazık ki mümkün değildir" şeklinde bir uyarı çıkıyor. Yurt dışındaki otellere ise rezervasyon yapabiliyoruz. Ya da yurt dışından Türkiye'ye rezervasyon yapabiliyorsunuz. Bu da TÜRSAB'ın başvurusuyla sadece yerli turist cezalandırılmış oluyor gibi bir durum ortaya çıkarıyor ki biz tüketicileri pek memnun etmeyen bir durum.

Sonuç olarak, gelinen noktayı özetlersek, TÜRSAB'ın bu hareketinin işletmelere de, tüketicilere de şu aşamada faydası olmadığı ortada. İşletmeler, siyasi gelişmeler sebebiyle yabancı turistten umudunu kesip, yerli turistten medet umuyordu. Ancak sektörün lideri booking.com'un Türkiye'den çekilmesi, bir tıkla rezervasyon yapmaya alışmış nesilin, aklını karıştırmışa benziyor. Bu da yurt dışı alternatiflere yönelinmesine sebep oluyor. Sürecin, ülkemiz, milletimiz ve işletmelerimiz için iyi sonuçlanmasını diliyoruz.